“Arabayla Avrupa Turu” – Polonya Krakow Seyahati- Auschwitz Toplama Kampı-2 Ağustos Yolculuğumuzun 21. Günü
Bir yol varsa hakikate varan, bir yolcu lazım kendini arayan. Bir hancı varsa yolcuları ağırlayan, bir AŞK lazım yola koyduran (Mevlana)
Ülke
Bu eski haritanın tam köşesinde özlediğim bir ülke var
Elmaların, tepelerin, tembel ırmakların, ekşi şarapların ve aşkın ülkesi.
Ne yazık ki, kocaman bir örümcek ağını örmüş onun üstüne,
ve yapışkan salyayla kapatmış düşlerin geçiş kapılarını.
Her zaman böyledir: ateşli kılıçlı bir melek, bir örümcek ve vicdan.
Zbigniew Herbert Şiiri (1924 — 1998, Polonya)
(Çeviri: İsmail Haydar Aksoy)
Arabayla Polonya Krakow Seyahati İkinci Gün
Arabayla Polonya Krakow Seyahati ile ilgili diğer yazılarıma tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Krakow Ortaçağ Büyüsü — Krakow Wieliczka ve Kazimierz — Krakow Ulaşım
Kahvaltıdan sonra saat 10 gibi yola koyuluyoruz. Auschwitz Toplama Kampı Krakow’un batısında yer alan Oświęcim kasabasının dışında. Yaklaşık 70 km kadar olan yol. Otoyola girmeden gitmeyi tercih ediyoruz. Hız limitlerinin sınırlı olması ve sürekli kasaba ve köylerden geçmemiz yolda geçirdiğimiz süreyi biraz uzatsa da gayet keyifli bir yolculuk oluyor.
Auschwitz Toplama Kampı Ulaşım
Krakow’a arabanız ile gitmediyseniz Krakow’dan Auschwitz Toplama Kampı’na otobüs veya tren ile ulaşabilirsiniz. Burada benim size önerim otobüsü tercih etmeniz. Krakow’da otobüs ve tren istasyonlarının çok yakın olmasına karşın Oświęcim tren istasyonunun müzeye 2 km uzakta. Otobüsler ise sizi müzenin önünde bırakacaktır. Oświęcim otobüs hareket saatlerini Cloth Hall binasındaki turizm danışmadan veya buraya tıklayarak internet sayfasından öğrenebilirsiniz.
Krakow’dan Auschwitz Toplama Kampı’na otobüs ile gitmeyi seçerseniz Galeria Krakowska’nın altındaki Dworzec Glowny otobüs terminalinden tek yön kişi başı 15 PLN arası ödeyerek yaklaşık bir saat yirmi beş dakikalık bir yolculuk yapmanız gerekiyor. Minibüs ücretleri de aynı. Tren biletleri daha ucuz ama hem süre bir saat elli dakika hem de indikten sonra biraz yürümeyi göze alacaksınız ya da bir taksiye binebilirsiniz. Müzeye Krakow’daki tur şirketleri aracılığı ile de gitmeniz mümkün. Bireysel olarak yapacağınız turdan daha maliyetli olacaktır ki yaklaşık 40 € karşılığı PLN ödemelisiniz ancak bu fiyata müzeyi rehber eşliğinde gezme ücreti de dahildir.
Auschwitz Müzesi
Krakow Auschwitz Toplama Kampı gezisinde müzeyi rehber almadan gezmek ücretsiz. Ancak bunun için kampa sabah saat 10’dan önce veya saat 15.00’dan sonra giriş yapmalısınız. Kapıdan 5 PLN ödeyerek bir broşür alabilirsiniz. Auschwitz I ve Auschwitz II (Birkenau) arasında ücretsiz otobüsler çalışıyor. Monowitz ziyarete açık değil.
Auschwitz-Birkenau Müzesi Ziyaret Zamanı
1 Ocak, 25 Aralık ve Paskalya Günü hariç her gün açıktır. Aylara göre açık olduğu saatler:
07:30- 14:00 Aralık
07:30- 15:00 Ocak, Kasım
07:30- 16:00 Şubat
07:30- 17:00 Mart, Ekim
07:30- 18:00 Nisan, Mayıs, Eylül
07:30- 19:00 Haziran, Temmuz, Ağustos
Arabayla Polonya Krakow Seyahati nde bu saatler müzeye giriş saatleri olup ziyaretçiler müzede bu saatlerden itibaren 90 dakika daha kalabilir. (Örneğin müze Şubat Ayında saat 17.30’a dek Haziran Ayında saat 20.30’a dek gezilebilir.)
Uyarı: Auschwitz’e yapacağınız gezi turistik bir gezi değil, kampı ziyaret etmenin giyiminizden, hareketlerinize kadar belirli kuralları var. Müzeyi ziyaret sırasında uyulması gereken kurallar için bakınız.
Auschwitz-Birkenau Müzesi Rehberli Tur Ücretleri
Tam : 60 PLN
İndirimli: 55 PLN
Girişte verilen kulaklık ücrete dahildir. Giriş ücretini PLN olarak veya kredi kartı ile ödeyebilirsiniz. 16 dilde tur var. 15 kişilik turlar yaklaşık 3,5 saat sürüyor.
Rehberli olsun rehbersiz olsun gideceğiniz gün için internet sitesinden saatlerine bakıp önceden yazılabilirsiniz.
Biz Arabayla Polonya Krakow Seyahati nde Krakow Auschwitz-Birkenau Müzesini rehber eşliğinde gezmeyi tercih ettik ve İngilizce tura yazıldık. Eğer müzeye ilk kez gidişiniz ise ve Nazi soykırımı hakkında detaylı bilginiz olsa dahi müzeyi rehberli tur ile gezmenizi öneririm. Gezimiz turistin yoğun olduğu Ağustos Ayına denk geldiğinden müze çok kalabalık. İngilizce rehberli turlar her on beş dakikada bir.
Krakow Auschwitz’in Kilometre Taşları-Arabayla Polonya Krakow Seyahati-
Almanya I. Dünya savaşından yenilerek ve toprak kaybederek çıkmıştır. Savaş sonrası askeri güçlerine sınırlama getirilmesi ve ekonomik krizler radikal politik gruplardan Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisinin güçlenmesine yol açar. Ulusal yükselmeyi hedefleyerek Büyük Almanya’nın kurulmasını amaçlayan parti, halkın büyük sempatisini kazanır. Naziler, Kutsal Roma Germen İmparatorluğunu Birinci Reich, Otto von Bismarck’ın 1871’den 1919’a kadar devam eden Alman İmparatorluğunu ise İkinci Reich olarak nitelendirmişlerdir. Hitler iktidara gelince artık Üçüncü Reich’ın başladığını ve bunun bin yıl süreceğini ilan eder. Böylece faşist propaganda Bin Yıllık İmparatorluk (Tausendjähriges Reich) kavramı ortaya çıkar.
Naziler Yaşam alanı demek olan Lebensraum yani Doğu Avrupa’da Almanya sınırları dışında yaşayan Alman azınlıkların Almanya’nın hakimiyetinde birleştirilmesini istemektedirler. Yeni toprakların kolonizasyonu ile beraber Alman nüfusun bu topraklara yerleştirilmesi politikasını benimserler. Bu doğrultuda II. Dünya Savaşı esnasında Polonya’da büyük kitlesel tutuklamalar yaparlar. Ancak yerel hapishaneler yeterli gelmez. Onlarda Almanya’daki toplama kamplarını model alarak Oświęcim kasabasında bulunan Polonya ordusuna ait topçu barakalarını düzenlerler ve tutukluları buraya yerleştirmeye başlarlar.
Krakow Auschwitz Gezi Rehberi ne göre savaş öncesi Polonya ordusunun barakalarında kurulan 15 bin, zaman zaman 20 bin kişinin tutulduğu ilk ve en eski kamp olması nedeniyle ana kamp da denen bu kampa daha sonra Auschwitz I. veya Soy Antreposu denmiştir.
Nihai Çözüm (Final Solution)-Arabayla Polonya Krakow Seyahati
15 Mart 1940’da yaptıkları toplantıda konuşan yarı askerî milis kuvveti olan SS’lerin başı ve Alman polis şefi Heinrich Himmler niyetlerini şöyle açıklar. “Polonya kökenli tüm vasıflı işçiler bizim savaş endüstrisinde kullanılacak. Sonrasında Polonyalılar yeryüzünden silinecek ve Almanların zamanı gelecek. İşte bu yüzden Büyük Alman halkı tüm Polonyalıların imhasını kendine başlıca görev edinmelidir. Tabi bu politika yalnızca Polonyalılar ile sınırlı kalmayacaktır. Nihai Çözüm (Final Solution) adını verdikleri bu karar ile Almanlar üstün olan ırklarını, aşağılık buldukları Ruslardan, Yahudilerden, Çingenelerden, de temizlemeliydiler.
Sovyetler Birliğinin İşgali ve Esirlerin Auschwitz’e Gönderilmesi
Hitler’in ülkeleri bütünüyle tekrar şekillendirme isteği doğrultusunda Sovyetlerin de işgali başlar. Kendi ordusunu buradan ele geçireceği gıdalar ile besleme planları vardır çünkü. Krakow Auschwitz Gezi Rehberi ne göre İşgalin başlaması ile 3 milyon Sovyet insanı esir alınır ve bunların 2 milyonu ilk dokuz ayda ölür. Kızıl Ordu kimlikliler anında öldürülür, ölümden kurtulanlar toplama kamplarına gönderilir. Ordu doğuya ilerledikçe Sovyet Yahudileri de bundan nasibini alacaktır. Önceleri Yahudi erkeklerini öldürürken sonrasında Yahudi gençler, kadınlar, çocuklar da hedef olur. Sovyetler birliğinde toplu Yahudi infazları gerçekleşirken Polonya Krakow Auschwitz’de ki esirlerin öldürülmeleri de artar.
Her şey Ari Irk İçin
Krakow Auschwitz Gezi Rehberi ne göre Hitler 1939 yılında özürlü çocukların öldürülmesi yasasını onaylamış, savaş başlayınca bu yasaya özürlü yetişkinleri de dahil etmiştir. Çünkü bunlar Alman Halkının geleceği için yük olarak görülmektedir. Doktorların inceleyerek ölümüne karar verdikleri kişilerin raporları kırmızı çarpı ile işaretlenir ve bu kişiler Almanya’da bulunan altı tımarhaneden birine gönderilerek infaz gerçekleştirilirdi. Öldürme işi bir kandırmaca altında yapılırdı. Sakatlara duş alacakları söylenip, duş başlıklarının ve boruların olduğu kapalı, sızdırmaz bölümlere götürülür, borulardan su yerine karbon monoksit gazı verilerek öldürülürdü. 1941 yazında 70.000 özürlü bu şekilde öldürüldü.
Auschwitz Toplama ve İmha Kampı-İnsanlığın Olmadığı Yer-
Arbeit macht frei “Çalışmak Özgür Kılar”
Kulaklıklarımızı alıp bize verilen rehber eşliğinde Auschwitz Müzesi Gezisine başlıyoruz. Hava dayanılmaz bunaltıcı. Kampa girişte bizi yıllar önce kurbanların altından geçerek ölüme yürüdükleri kapının üstünde demirden büyük harflerle yazılmış “Arbeit macht frei” yazısı karşılıyor.
“Çalışmak özgür kılar’’ diyerek zavallılarda çalışma kampına geldikleri izlenimi yaratan rezil yazı. Alman yazar Lorenz Diefenbach’ın kitabının başlığı olan bu deyiş toplama kampları müfettişi General Theodor Eicke tarafından uygulamaya konmuş ve birçok Nazi toplama kamplarına girişte yer almıştır. Naziler, bu sloganla tüm dünyayı, kampa getirdikleri insanların çalıştıkça özgürleştikleri yalanını ile kandırdılar. Çalışmak özgürlük değil yalnızca acı ve ölüm verdi. Auschwitz Toplama Kampı ‘nda ikinci dikkat çeken kampı çevreleyen elektrik verilmiş dikenli teller.
Çalıştırılmak için seçilen esirler Auschwitz I’de kayıt oluyor ve sol kollarına kimlik numaraları dövme ile işleniyordu. Ardından yan kamplar da dahil olmak üzere, ana kampta ya da komplekste çalışmak için ayrılıyorlardı.
Auschwitz Blokları –Arabayla Polonya Krakow Seyahati
Krakow Auschwitz Gezi Rehberine göre başlangıçta 6 adedi iki katlı 14 adedi tek katlı olan tuğla yapılar sonrasında tek katlılara kat çıkılması ve 8 adet iki katlı blok eklenmesi ile toplam 28 bloktan çoğu kurbanların yatakhanesi olarak, birkaçı hastane, ofis, depo, hapishane olarak kullanılmış.
Auschwitz Toplama Kampı nda 700 kişinin, yeri geldiğinde 1200 kişinin kaldığı bu binalarda genellikle zemin katlar küçük odalardan oluşurken üst katta iki kocaman salon bulunmakta. İlk yıl yatacak yerleri olmadığından odanın bir köşesine istifledikleri samanları akşamları yere yayarak üstünde o da çok fazla kalabalık olmasından dolayı ancak yan dönük vaziyette yatabiliyorlarmış, daha sonra gelen üçlü ranzalarında her katını iki mahkum paylaşmış.
Mahkumların gözcüsü yine aralarından seçilen mahkumlar yapmış. Bunların odaları blokların girişinde yer alıyor. Zaten kamplardaki tüm işler yine mahkumlar arasından seçilenlere yaptırılırmış.
Sonderkommando
Krakow Auschwitz Gezi Rehberi Sonderkommandoların da tutsak olduklarını söylüyor bize. Sezdirmeden tutsakları gaz odasına götüren, ölüleri yakmaya götüren daha pek çok pis işi yapan seçilmiş tutsaklar. Ödülleri ne oluyor dersiniz? Yalnızca diğer tutsaklara göre birkaç ay daha fazla yaşamalarına izin veriliyormuş o kadar.
Lavabolar yetersiz olduğundan mahkumların fizyolojik ihtiyaçları için son derece kısıtlı zamanları varmış. Auschwitz’de yan yana dizilmiş her biri farklı temaların vurgulandığı barakalarda dolaşırken mahkumların yaşadığı berbat koşulları görüyoruz.
Duvarda sıralanan resimlerinin altında kampta kaldıkları tarihler yazılmış, kimisi hemen ölüme gitmiş, kimisi birkaç gün yaşayabilmiş, kimileri birkaç ay. Her birinin formaları geldiği milletin belli olması için değişik işaretler ile işaretlenmiş.