“Arabayla Avrupa Turu ”Ljubljana – 19 Ağustos Çarşamba Yolculuğumuzun 11. Günü.
Plitvice’ye Veda
Günlerden Arabayla Ljubljana günü. Hırvatistan Turumuzun son iki gününde konakladığımız Plitvice Evimizde sabah puslu ve yağmurlu bir güne uyanıyoruz. Dünkü güneşli havadan eser yok. Biz epey şanslıymışız doğrusu bugün hava parkta yürüyecekleri zorlayabilir tamam ama inmiş bulutların arasından kırlar da bir başka güzel görünüyor.
Plitvice (Hırvatistan)- Ljubljana(Slovenya) Yolu
Bugün haritada kuzeye doğru gitmeye devam edeceğiz. Yolumuz Orta Avrupa’nın küçük ülkesi Slovenya’ya. Önce ülkenin başkenti Ljubljana’yı dolaşacağız ardından Arabayla Slovenya Turu konaklama yerimiz olan Bled Gölü’e gideceğiz. Ljubljana’ya kadar olan yolumuz yaklaşık 250 km.
Slovenya’ya geçmeden önce Hırvatistan otoyol gişelerinde kullandığımız otoyolun bedeli olarak ödememiz gereken miktar 19 HRK.
Slovenya’ya giriş yapınca bu sefer Slovenya yollarını kullanmak için hemen durup vinyet alıyoruz.
Bir Haftalık Slovenya Vinyet Bedeli 2019: 15 €. Ayrıntılı Avrupa Otoyol Ücretleri 2019 için bakınız
Slovenya yollarının kalitesi harika.
Yeşil cennet Slovenya topraklarının %57’si orman ve ağaçlık alan ile kaplı. Doğal güzellikleri ile gezmekten büyük bir keyif alacağımız kesin. 2 milyonluk nüfusu ve kişi başına düşen 30 bin $’lık milli geliri ile aynı zamanda refah düzeyi çok üstlerde olan bir ülke ki zaten bunu hissediyorsunuz.
Ljubljana’ya Varış
Öğlen üstü vardığımız Ljubljana’da öncelikli olarak bir park yeri bakıyoruz. Cadde kenarlarına park otomatları konulmuş. Bizde Arabayla Ljubljana şehir merkezine yakın bir yer olan Rozmanova Caddesinde Ljublajanica Nehrine yakın aracımızı park ederek otomata 3 saatlik para atıyoruz. Fişi arabamızın ön camından görünür şekilde yerleştirip bu güzel şehirde turalamaya başlıyoruz. Fişin üzerindeki başlangıç saati 12:44’ü gösteriyor. 15:44’e kadar geçerli olacak Arabayla Ljubljana park yeri ücreti olarak makineye 2,10 € ödemişiz.
Slovenya Gezi Rehberimize göre Ljubljana 275 binlik nüfusu ile ülkenin en büyük şehri ve başkenti. Adındaki j harfleri size bunu da nasıl okuyacağız dedirtse de endişelenmeyin Lubiyana demeniz yeterli. Siz bir de benim gibi yazmak zorunda kalanların halini bir düşünün.
Sava Nehrinin kollarının kıvrım kıvrım süsleyerek geçtiği şehir birbirinden güzel pek çok köprüye ev sahipliği yapıyor. Bizde nehir kıyısını takip ederek yürümeye koyuluyoruz. Burada da yol kenarında araç park yerleri var ancak merkeze biraz daha yakın olduğundan ücretleri bir tık daha pahalı.
Haydi Ljubljana’yı Gezelim
Ljubljana Ejderha Köprüsü ( Zmajski Most- Dragon Bridge)
Yaklaşık bir 450-500 m gittikten sonra dört bir yanında şehrin meşhur simgesi kanatlı ejderhalarının yer aldığı Ejderha Köprüsüne geliyoruz.
Arabayla Ljubljana Gezi Notlarımızda yazan söylenceye göre Argonotlar ve Yunanlı kahraman Jason Karadeniz Kralından Altın Postu çaldıktan sonra dönüş yolunu Ege Denizi yerine Tuna Nehri, Sava Nehri ve onun kolu Ljubljanica Nehri üzerinden yapmışlar, burada gemilerini söküp Adriyatik Kıyılarına kadar karadan taşımış ve tekrar monte ederek ülkelerine dönmüşler. Bu yolculukları sırasında elverişsiz hava koşullarının düzelmesini de Ljubljana yakınlarında kamp kurarak beklemişler. Jason, yakınlardaki gölün bataklığında yaşamakta olan, uçan ve ağzından ateşler çıkaran ejderha ile savaşarak öldürmüş ve bu çevrede yaşayan halkı kurtarmış. İşte Sloven masalları ve şarkılarında, şehrin bayrağında yer alan ejderha bu ejderha ki kendileri bugün şehrin sembolü olmuş durumdadır.
Arabayla Ljubljana Gezi Rehberine göre 1901 yılında açılan Viyana Secession stilindeki Dragon Köprüsü Slovenya’nın Ljubljana’daki ilk betonarme köprüsü ve Avrupa’nın en eski betonarme köprülerinden asfalt döşenmiş ilk köprü imiş.Yapıldığında İmparator Franz Josef I Jübile Köprüsü olarak adlandırılmış ancak ejderhaya yenik düşerek 1919’da Dragon Köprüsü olarak yeniden adlandırılmış.
Ljubljana Kasaplar Köprüsü (Mesarski most- Butchers’ Bridge)
Kıyıdan yürümeye devam edince Dragon Köprüsünden iki dakika sonra geldiğimiz köprü.
Ljubljana’nın güzel köprülerinden biri olan Mesarski Köprüsü’nün yapılması ilk kez 1930’larda düşünülse de İkinci Dünya Savaşı nedeniyle gerçekleştirilememiş 2009 yılında tekrar gündeme alınarak yapımına başlanmış ve 2010’da açılmış. Açılmış da Kasaplar Köprüsü olmuş günümüzde Ljubljana Aşk Köprüsü.
Sevdalılar aşklarını köprüye kilitleyip anahtarlarını nehre atar olmuş ki aşkları hiç bitmesin. İsabet de olmuş niye derseniz adında aşk saklı Ljubljana’dan daha uygun neresi olur ki aşıkların gidebileceği.
Arabayla Ljubljana Gezilecek Yerlerinden olan Açık Hava Pazarını Petkovšek yakasına bağlayan Ljubljana Mesarski Köprüsü çağdaş Bosnalı Sloven heykeltıraş James Brdar’ın heykelleri ile süslü.
Ljubljana Şehir Merkezine yaklaştıkça yolumuz nehir kıyısında yer alan kafeler ile daha bir şenlenmeye başladı.
Ljubljana Eski Şehir
Ljubljanica Nehri ile Ljubljana Kalesi arasında kalan bölüme Ljubljana Eski Şehri deniyor. Zaman içinde şehir büyüyüp nehrin diğer tarafına da yayılmış. Şehir 1511 ve 1895 senelerinde iki büyük deprem geçirmiş ve epey yıkım yaşamış.
Ljubljana Üçlü Köprü (Tromostovje- Triple Bridge)
Ljubljana turistik gezimizde Kasaplar Köprüsünden birkaç dakikalık bir yürüyüşten sonra geldiğimiz yer Ljubljana’nın simgelerinden meşhur Üçlü Köprü.
1842’de ahşap köprünün yerine yapılan taş köprü 1929-1932 yılları arasında iki yanına mimar Jože Plečnik’in tasarımı iki yaya köprü yapılması ile daha bir göz alıcı hale gelmiş. Kentin tarihi bölümü ile modern bölümünü birbirine bağlayan Üçlü köprünün bulunduğu yer şehrin kalbinin attığı yer desek abartmış olmayız.
1872-1957 yılları arasında yaşamış olan Jože Plečnik marangoz babasından aldığı zanaatkârlığı sanatkârlığa dönüştürmüş Viyana’da Prof. Otto Wagner’in eğitiminden geçmiş, modern mimarinin öncü eserlerini tasarlamış. Viyana’dan sonra Prag’a geçerek Prag Kalesinde Kale Mimarı olarak 15 yıl çalışmış ve harikalar yaratmış. 1921’de memleketi Ljubljana’ya dönen mimar tüm yaratıcılığını şehri yeniden tasarlamak için kullanmış, böylelikle Plečnik’in Ljubljana’sı da diyerek anılan ve günümüz kent planlamasının eşsiz örneklerinden biri sayılan şehir ortaya çıkmış. Ne diyelim Rabbim bizim şirazesi kaymış kentlerimize de birer Plečnik nasip etsin inşallah.
Arabayla Ljubljana Gezi Rotasına nehir boyunca devam ederseniz yaklaşık 400 m sonra geleceğiniz Kunduracılar Köprüsü (Cobblers Bridge- Šuštarski most) ve Merkez Pazar, Križanke Yaz Tiyatrosu, Žale mezarlığı, Ulusal ve Üniversite Kütüphanesi binası hep Plečnik’in eserleridir.
Križanke Yaz Tiyatrosu (Poletno gledališče Križanke)
Križanke Yaz Tiyatrosu, on üçüncü yüzyıldan yirminci yüzyılın ortalarına kadar rahipler ve ilahiyat öğrencileri için manastır iken İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra bina Plečnik tasarımı ile Rönesans mimari tarzında yenilenmiş ve küçük etkinliklere uygun bir konser mekanı haline gelmiş. Plečnik’in ölümünden sonra, öğrencileri Anton Bitenc ve Viktor Molk tarafından eski manastır bahçesine daha büyük bir yaz tiyatrosu eklenmiş. Yaz konserlerinin adresi mekanı aşağıda paylaştığım linki gözden geçirerek Arabayla Ljubljana Seyahatinizde fırsat bulursanız ücretsiz konserlerden birini denk getirip bu güzel ortamın keyfini sürebilirsiniz.
Ljubljana Prešeren Meydanı
Ljubljana Üçlü Köprüsü, sokak müzisyenlerinin neşeli müzikleri ile daha bir canlı daha bir kıpır kıpır. Köprünün yanında yer alan meydan kentin festivallerinin, karnavallarının, siyasi ve protesto olaylarının gerçekleştiği, buluşma noktalarının başında gelen merkez meydanı olan Ljubljana Preseren Meydanı (Prešernov trg). Ljubljana’nın simgelerinden olan meydan adını Sloven milli şair France Prešeren’den almış. Meydanın doğu tarafına yerleştirilmiş şiirlerini simgeleyen bir kitabı tutmakta olan şairin bronz heykeli üzerindeki ilham perisi şaire defne dalı uzatmış vaziyette sevdiği Julija Primic’in yaşadığı pencereye bakıyor.
Heykelin kaidesinde yer alan kabartmalarda şairin şiirlerinden sahneler tasvir edilmiş. 1800-1849 yılları arasında yaşayan France Prešeren Slovenya milli marşının da şairi. Şairin öldüğü gün olan 8 Şubat ülkede Preseren Günü adında Sloven Kültür Bayramı olarak kutlanıyor. Preseren’in baktığı tarafa sizde bakarsanız Wolfova Caddesi 4 numaradaki evin penceresinden bakan şairin büyük aşkı Julija’yı görürsünüz.
Şairin kilisede karşılaşıp aşık olduğu ancak sınıf farkından ötürü asla yaklaşamadığı, ölünceye dek aklından çıkmadığı ve aşk şiirlerinin ilham kaynağı Julija Primic. Ljubljanalılar da sonsuza dek sürsün istemişler bu aşk ve işte böyle yaşatmışlar.
Ljubljana Franciscan Müjde Kilisesi ve Manastırı
Arabayla Slovenya Gezisinde Preseren Meydanının dikkat çekici yapılarından biri kırmızı-pembe rengi ile Ljubljana Franciscan Müjde Kilisesi ve Manastırıdır (Franciscan monastery with the Church of the Annunciation- Franciskanska cerkev Marijinega oznanjenja). Ljubljana’nın simgelerinden biri olan kilise 17. Yy’ın ikinci yarısında inşa edilmiş ve 18. Yy’a kadar Augustine rahipleri tarafından kullanılmış. 19. Yy’da yeniden inşa edilen kilise 1993’te yenilenmiş. Kilisenin tepesinde Meryemana’nın kentteki en büyük bakırdan yapılmış heykeli bulunmaktadır. Manastır birçok incunabula (1501 öncesinde Avrupa’da basılmış olan “yani el yazması olmayan” kitapları, sayfaları veya resimleri belirtmek için kullanılan bir terim) ve ortaçağ el yazması kitaptan oluşan 70.000’in üzerinde eserden oluşan kütüphanesi ile dikkat çekicidir.
Ljubljana Franciscan Kilisesinin açık olduğu saatler
Her gün 08:00-12:30 ve 13:30-20:00
Ljubljana Franciscan Kilisesine Giriş
Ücretsiz
Wolfova Caddesine Preseren Meydanından girişdeki harika bina Hauptmann Evi.
1873’te inşa edilen bina 1895 büyük depreminde kentteki sağlam kalan birkaç binadan biriymiş. Tüccar Adolf Hauptmann mimar Ciril Metod Koch’a binayı Viyana Secession tarzında yeniden tasarlatmış.
Ljubljana Ribja Brv Yaya Köprüsü ve Ljubljana Kongre Meydanı
Arabayla Ljubljana Gezisinde Wolfova Caddesinden yürüyüşe devam ederseniz ayaklarınızın sizi götüreceği meydan bir ucu Ribja Brv Yaya Köprüsünün karşısına gelen Ljubljana Kongre Meydanıdır.
Hemen Ljubljana Ribja Brv Yaya Köprüsünden bahsedecek olursak, mimar Jože Plečnik’in tasarladığı ancak gerçekleştiremediği köprü için bir yarışma düzenlenir ve yarışmayı Sloven stüdyosu Arhitektura d.o.o’nun tasarımı köprü modeli kazanır. Tarihi dokuyu kapatmayacak şekilde son derece minimalist bir yaklaşımla büyük ustanın mirasına saygısızlık etmeyen bir köprü Ribja Köprüsü. Altında belirgin destekleyici unsuru olmadığından nehir üzerinde uçan halıya benzetilen, gayet ince yüzeyli, üç kat şeffaf camdan korkulukları, geceleri yürüyüş yüzeyini aydınlatan led ışıkların gizlendiği ve kışın ısıtılan alüminyum trabzanları ile görmeden geçilmemesi gereken köprülerden.
Ljubljana Kongre Meydanına (Congress Square- Kongresni trg) gelirsek, 1821 yılında önce Ortaçağ Capuchin manastırının kalıntıları üzerine inşa edilen meydan, Kutsal İttifak’ın 1821 kongresi için oluşturulmuş ve adını almış. Meydanın ortasında Zvezda Parkı bulunuyor.
Meydanın çevresindeki yapılardan bazıları burada okuyanlar ne şanslı öğrenciler diye düşüneceğiniz harika binası ile Ljubljana Üniversitesi, Slovenya Filarmoni Akademisi, 18. Yy başlarında Barok tarzda inşa edilen Kutsal Üçlü Ursuline Kilisesidir. Kilisenin önündeki Kutsal Üçlü Sütunun heykelleri Francesko Robba tarafından yapılmıştır. Aslı Ljubljana Kent Müzesinde olan sütun replikadır.
Ljubljana’da gezmeye devam
Ljubljanica Nehrini arkanıza alıp Kongre Meydanından içerilere devam edince Slovenya Ulusal Meclisi ve karşısında bulunan Ljubljana Cumhuriyet Meydanına geliyoruz (Republic Square-trg republike). Bu yakada yürüyüşü burada kesip Parlamento Binasını geçip bir diğer caddeden geri dönüş yapıyoruz.
Mimar Vinko Glanz’ın tasarladığı modern parlamento binası 1959’da inşa edilmiş. Heykeltıraşlar Zdenko Kalin ile Karel Putrih’in işbirliği ile yapılan görkemli iki katlı giriş portalında emekçilerin alegorik olarak canlandırılması çok ilginç. (Parlamento, Šubičeva ulica 4, 1000 Ljubljana)
Arabayla Ljubljana Seyahatinde meclis binasının yanında uzanan parkın diğer tarafında parlamentonun paralelinde Slovenya Doğal Tarih Müzesi ve Slovenya Ulusal Müzesi onun yanında da Ljubljana Operası yer alıyor.
Slovenya Doğal Tarih Müzesi ( Slovenian Museum of Natural History- Prirodoslovni muzej Slovenije)
Müzenin kalıcı serginin esas parçası neredeyse komple bir mamut iskeleti ve yanı sıra jeolojik ve paleontolojik koleksiyonlardır.
Slovenya Doğal Tarih Müzesi Ziyaret Saatleri
Perşembe Günleri: 10:00-20:00, Haftanın Diğer Günleri: 10:00-18:00
01 Ocak, 01 Mayıs, 01 Kasım, 25 Aralık Kapalıdır.
Slovenya Doğal Tarih Müzesi Bilet Ücreti
Tam: 4 €, İndirimli:3 €
Her Ayın İlk Pazar Günü Müzeye Giriş Ücretsiz.
Slovenya Doğal Tarih Müzesi Adres: Prešernova cesta 20, Ziyaretçi Girişi Muzejska ulica 1
Slovenya Ulusal Müzesi (National museum of Slovenia- Narodni muzej Slovenije)
Slovenya’nın en eski ve en büyük müzesi olup 1821’de kurulmuştur. 1888’de inşa edilen müze binası ise Slovenya’nın yalnızca kültüre tahsis olunan ilk yapısıdır. Kalıcı arkeolojik sergide Slovenya’nın geçmişi sergilenmektedir. Ayrıca müzede dünyanın en eski müzik aleti olan 60.000 yıllık Neandertal flütü ve Erken Demir Çağı dini törenlerde kullanılan süslü bronz kap Vače Situla da görülebilir.
Slovenya Ulusal Müzesi Ziyaret Saatleri
Perşembe Günleri: 10:00-20:00, Haftanın Diğer Günleri: 10:00-18:00
24, 31 Aralık: 10:00-13:00
Yaz Aylarında (1 Haziran-30 Eylül)
Perşembe ve Cumartesi günleri 08:00-22:00, Haftanın Diğer Günleri: 10:00-18:00
01 Ocak, 01 Mayıs, 01 Kasım, 25 Aralık Kapalıdır.
Slovenya Ulusal Müzesi Bilet Ücreti
Tam: 6 €, İndirimli:4 €
Her Ayın İlk Pazar Günü Müzeye Giriş Ücretsiz.
Slovenya Ulusal Müzesi Adres: Muzejska ulica 1
Ljubljana Opera Binası (Ljubljana Opera House- Ljubljanska operna hiša)
Ulusal Tiyatro Opera ve Balesine ev sahipliği yapan mekân Çek mimarlar Jan V. Hrasky ve Anton Hruby’nin tasarımı ile neo-Rönesans tarzında 1890-1892 yılları arasında inşa edilmiştir. İyon sütunları ile desteklenmiş girişindeki alınlık ve nişleri alegorik trajedi ve komedi heykelleri ile süslüdür.
Ljubljana Opera Binası Župančičeva ulica 1
Operanın diğer yanındaki cadde olan Cankarjeva Caddesinden nehir tarafına yürüyerek çıktığımız Slovenska Caddesi köşe başında yer alan Postane.
Cadde kavşaktan sonra Čopova Caddesi olarak devam edip Preseren Meydanına çıkıyor.
Evet Preseren Meydanından Wolfova Caddesine girerek başlattığımız yürüyüşümüz ile Čopova Caddesinden dönüp tekrar meydana geri geliyoruz.
Preseren Meydanına çıkmaya yakın sağ tarafta 3 numarada yer alan Ljubljana Şehir Tasarruf Bankası (Mestna hranilnica ljubljanska) 1903 ve 1904 yıllarında Saraybosna mimarı Josip Vancaš’ın planlarına göre inşa edilmiş.
Bina Secession Akımına göre yapılan, ticaret ve üretimin alegorik heykelleri ile süslü cephesi, girişin üstünü süsleyen açık çiçek yaprakları şeklinde yarım daire cam ve ferforje gölgeliği ile dikkatleri çekmektedir. Binanın tabelası Ljubljana’nın Art Nouveau döneminden kalan tek tabelasıdır.
Bankanın girişindeki çiçek gölgeliğin daha cafcaflısını meydandaki Urbanc Evinin (Urbančeva hiša) girişinde (Miklošičeva ve Trubarjeva Caddelerinin meydanda kesiştiği yerde) görebilirsiniz. Yerel tüccar Feliks Urbanc tarafından 1902’de açılan ve 1903 yılında tamamlanan mimar Friedrich Sigismundt tasarımı bina Ljubljana’nın en eski mağazasıdır. Günümüzde büyük bir moda mağazası olan Galerija Emporium’a ev sahipliği yapan Art Nouveau saray sizin de dikkatinizden kaçmayacaktır.
Meydana tekrar geldiğimizde başlayan yağmur ile bakalım daha ne kadar gezebileceğiz.
Üçlü Köprüden Stritarjeva Caddesine doğru geçince sol köşede turizm bilgilendirme ofisinden ücretsiz şehir haritalarını edinebilirsiniz. Buradan (Adamic-Lundrovo 2) veya Kale fünikülerinin tam karşısında bulunan Slovenya Turist İnfo’dan 5 saatliğine 10 € ödeyip Türkçe dilde elektronik rehber kiralayarak şehri gezebilirsiniz.
Ayrıca her gün yoğun sezonlarda 11:00 ve 15:00, düşük sezonlarda yalnızca saat 11:00 Franciscan Kilisesinin önünde başlayıp şehri yaya gezdiren ücretsiz rehberli tura katılabilirsiniz.